De ontregelaanpak van Rijnstate Ziekenhuis Arnhem
Hoe ervaart Eelco Collette regeldruk in de praktijk?
Bij welke organisatie werkt u en wat is uw functie?
Ik werk in het Rijnstate ziekenhuis in Arnhem als uroloog in opleiding. Daarnaast ben ik binnen de Nederlandse Vereniging voor Urologie (NVU) voorzitter van de Commissie Ontregel de Zorg (CORDZ).
Kunt u iets vertellen over uzelf en over hoe een doorsnee werkdag er voor u uitziet?
In het Rijnstate Ziekenhuis in Arnhem behandel ik als uroloog patiënten met urinewegproblemen op de poli en OK. Daarnaast help ik patiënten op de spoed en heb ik consulten met patiënten voor andere specialisten. Avond- en nachtdiensten draaien maakt ook deel uit van mijn werk in het ziekenhuis. Alle werkdagen wisselen: de ene dag opereer ik patiënten, de andere dag zie ik poliklinische patiënten.
Wat is het belang van regeldruk verminderen voor u?
Het belang van het verminderen van de regeldruk is dat wij als zorgprofessionals een wat prettiger bestaan in onze ziekenhuizen krijgen. Meer tijd en aandacht voor onze patiënten en minder tijd kwijt aan onnodige regelzucht, ‘overbodige klikjes’ en andere toch wat onzinnige handelingen. Een ‘overbodig klikje’ is bijvoorbeeld dat je in het Elektronisch Patiëntendossier (EPD) vaak heel veel onnodige muisklikken moet doen, vinkjes moet zetten en lijsten moet afwerken. Dan heb je bijvoorbeeld een patiënt gezien, het dossier in orde gemaakt, de huisartsenbrief opgesteld en dan mag je nog beginnen aan de vele klikjes in het EPD. Of denk aan bloedverdunners voor geopereerde patiënten waar heel veel klikjes en formulieren voor afgewerkt moeten worden, voordat dit geregeld is. Een dagelijks terugkerende ergernis.
Wat merkt u van de inspanningen in het kader van het ontregelen van de zorg?
De inspanningen van mijn Commissie Ontregel de Zorg zijn erop gericht om de regeldruk te verlagen voor alle urologen en urologisch verpleegkundigen van Nederland. We bestaan pas anderhalf jaar. In ons eerste jaar hebben we een inventarisatie gemaakt. De laatste zes maanden hebben we vervolgens in kaart gebracht waar we regeldruk concreet kunnen verminderen.
Als ziekenhuis zijn wij samen met UMC Groningen en UMC Radboud Nijmegen geselecteerd voor een pilot om intern te kijken welke regels kunnen worden geschrapt. Een resultaat daarvan is bijvoorbeeld dat onze urologisch verpleegkundigen niet meer zes keer per dag controles uitvoeren op onder meer bloeddruk en pols.
Wat ik verder merk binnen ons ziekenhuis is dat als wij een patiënt naar huis willen sturen die net een nierdrain heeft gekregen, deze patiënt nu meteen naar huis mag. Er hoeft niet meer gewacht te worden op het moment dat alle formulieren voor de thuiszorg eindelijk in orde zijn gemaakt. Voorheen lagen die mensen drie dagen in het ziekenhuis zonder dat we er medisch ook maar iets mee deden. Dit scheelt drie ligdagen voor de patiënt. Bovendien hoeven wij als arts nu niet meer de twaalf kantjes papierwerk in te vullen voor de thuiszorg, maar inmiddels slechts één A4-tje! Een mooie verdienste dankzij de inspanningen van ons transferbureau, die alles in orde maakt voor het ontslag van de patiënt. Aan alle kanten betekent dit winst.
Heeft u of uw organisatie iets gedaan om onnodige regels te schrappen of heeft u deelgenomen aan een schrapsessie? Wat zou u(w) organisatie mogelijk kunnen doen hieraan?
Als Commissie Ontregel de Zorg hebben we het afgelopen half jaar zelf uitgezocht waarin we kunnen schrappen. Om dat uit te vinden heb ik vele telefoongesprekken gevoerd met thuiszorgorganisaties, fysiotherapeuten, transferbureaus, apothekers, Zorgverzekeraars Nederland, ministerie van VWS etc. Waarom moeten we zoveel formulieren invullen voor thuiszorg? Waarom moeten we elke drie maanden een herhaalrecept maken voor medicijnen voor ziektes die chronisch zijn? Waarom moeten we ieder jaar kankermedicijnen aanvragen die tot de dood worden gegeven? Waarom moet ik als uroloog als een patiënt een katheterpakket ophaalt bij de apotheek voor alles losse recepten aanleveren? Het was een uitgebreide inventarisatie: wat is er mogelijk en wat is noodzakelijk, waar komt het vandaan en waar kunnen we met z’n allen in schrappen.
Heeft u een inspirerend ontregel-voorbeeld of praktische tip uit uw dagelijkse praktijk waar andere zorgverleners baat bij kunnen hebben?
Als ik een patiënt heb met plasklachten en ik wil hem graag bekkenbodemtherapie aanbieden bij een externe fysiotherapeut, dan moet ik hiervoor een fysioformulier invullen met heel veel kruisjes en vinkjes. Vervolgens ontbrak de tijd om er een conclusie en beleid voor de patiënt aan toe te voegen. Terwijl het juist zo belangrijk is dat de fysiotherapeut weet waar de patiënt last van heeft en wat er moet gebeuren. Na overleg met meerdere fysiotherapeuten bleek dat ook zij helemaal geen behoefte hadden aan dit formulier. Nu print ik voor de fysiotherapeut de huisartsenbrief uit met uitgebreide conclusie en beleid, precies wat er nodig is! Het formulier bleek dus onnodig, urologen vonden het vervelend en fysiotherapeuten vonden het totaal nutteloos. Met de huisartsenbrief beschikt de fysiotherapeut over veel meer informatie en kost het mij als uroloog minder energie en tijd. Een heel praktisch voorbeeld van ontregelen. Inmiddels hebben we de resultaten van onze inspanningen als CORDZ gedeeld met alle urologen van Nederland tijdens het urologiecongres. Urologen ontvangen de tien ontregeltips uit mijn presentatie, een soort urologische schrapkaart waarmee ze zelf regeldruk kunnen aanpakken binnen hun eigen ziekenhuis. Na succesvol 'ont-organiseren' moeten we er straks vooral voor waken dat in de toekomst niet weer dezelfde 'overregulering' gaat ontstaan... ontregeling moet in ziekenhuizen en in beroepsverenigingen een permanent onderdeel van bestuursfilosofie blijven!
Wat is het grootste knelpunt dat u ervaart en waarom is dat zo lastig op te lossen?
Bureaucratie, een oerwoud aan regelgeving en meestal ziet niemand door de bomen het bos meer. Ik heb dat ervaren toen ik het uitzocht voor de herhaalrecepten van medicijnen. Niemand weet eigenlijk hoe het zit, waar regels vandaan komen of wat nu de bedoeling was. Dit merk je op heel veel niveaus. Ook het formulier van twaalf kantjes was anderhalf jaar lang in Rijnstate superverplicht. Als je dit niet deed als uroloog waren verpleegkundigen niet blij, was de thuiszorg aan het zeuren, werden patiënten verdrietig… en dan is het nu in een keer geschrapt! Dan denk je: waarom heb ik dat al die tijd gedaan?